“Kill the Jews, and save the Ukraine.” Enkele van de ergste misdaden werden gepleegd door Kozakken in
Oekraïne tijdens de burgeroorlog na de Eerste Wereldoorlog zoals bv. de Proskurov Pogrom van 15 februari 1919
Nederlands + English
“In de stad Proskurov (nu Chmelnitsky) in de Oekraïne werden nog voor de nazi’s de ergste gruweldaden van de eeuw tegen de joden gepleegd.” (historicus David A. Chapin in 2000)
Op 15 februari 1919 vond een van de bloedigste joodse pogroms tijdens de burgeroorlog plaats in Proskurov (nu Khmelnytsky). Het werd uitgevoerd door een deel van het Oekraïense leger van de Volksrepubliek, dat Joden beschuldigde van het organiseren van een bolsjewistische opstand.
In de stad Proskurov in de provincie Podillia in het westen van Oekraïne was begin 1919 de helft van de bevolking joods. Vanaf begin februari viel de stad onder het bewind van het Directorium van de Oekraïense Volksrepubliek.
Tien dagen voor de pogrom verscheen de Kozakkenbrigade Zaporizja, genoemd naar Symon Petliura, in de stad onder bevel van Kozakkenleider Ivan Semesenko (1894-1920). Het 3e Haydamatsky-regiment arriveerde samen met deze brigade in Proskurov.
In de ochtend van 14 februari werden een aantal geweerschoten gelost tijdens een anti-regeringsopstand. Allereerst namen de bolsjewieken en hun aanhangers het postkantoor en de telegraaf in beslag en arresteerden de commandant van de stad Kiverchuk.
Ze betrokken soldaten van de 15e Belgorod en 8e Podolsk regimenten van de Oekraïense Volksrepubliek bij de opstand. Bolsjewistische soldaten arresteerden hun officieren en marcheerden naar het station waar de Petliuristen verbleven. Maar toen ze het aantal soldaten zagen, trokken ze zich terug in hun kazerne – dus de opstand mislukte.
De pogrom van 15 februari 1919 vond plaats na de overwinning op de bolsjewistische opstandelingen. Kozakkenleider Semesenko hield een groot banket, waarbij de Joodse gemeenschap van de stad werd beschuldigd van het organiseren van een opstand tegen de Oekraïense autoriteiten.
Op verzoek van de Kozakkenleider zwoeren de Haidamaks alle Joden van de stad af te slachten, maar beloofden hun eigendom niet te plunderen. Het was zaterdag en de Joden gingen ’s morgens naar de synagoge om te bidden, en toen ze thuiskwamen, gingen ze zitten om te eten. Soldaten verspreid door Joodse straten in groepen van 5 tot 15 mensen drongen huizen binnen en begonnen Joden te vermoorden, ongeacht leeftijd of geslacht.
Er waren meerdere berichten van het redden van Joden door de lokale bevolking.
Pater Klementy Kachurovsky werd door Oekraïense kozakken neergesabeld
Pater Klementy Kachurovsky, die de moorden zag, kon niet onverschillig blijven. Hij verzamelde de Joodse kinderen en verborg ze in de kelder van zijn huis. De aartsdiaken kon natuurlijk het huis niet verlaten, maar ondanks het duidelijke gevaar ging hij naar de kerk, op de binnenplaats waar bange Joden zich verzamelden.
Toen soldaten probeerden in te breken in de kerk, versperde pater Klementy Kachurovsky hen in de weg. Hij probeerde de Haidamaks te waarschuwen. Woeste bandieten sloegen hem echter tegen de grond en staken hem met bajonetten. Toch kalmeerde de dood van de priester de menigte. Mensen werden gered.
Toen het nieuws van het bloedbad zich onder de Joden verspreidde, begonnen ze zich te verstoppen op zolders en kelders, maar soldaten trokken hen van de zolders en doodden hen. Ze gooiden handgranaten in de kelders.
Volgens getuige Schenkman, het Joodse hoofd van de zelfverdediging van de stad, hebben de Petliuristen zijn jongere broer op straat vermoord, vervolgens ingebroken in het huis en de schedel van zijn moeder gespleten.
Andere leden van de familie verstopten zich onder de bedden, maar ze konden niet ontsnappen: de jongste broer werd neergestoken toen hij het lichaam van de dode moeder kuste, de vader, die de baby probeerde te helpen, werd neergeschoten. Schenkman zelf overleefde het alleen per ongeluk.
Het bloedbad duurde drie en een half uur. Het zou waarschijnlijk tot laat in de nacht hebben geduurd, maar werd gestopt op bevel van frontcommandant Shapoval. Toen Kozakkenleider Semesenko het bevel ontving, verklaarde hij dat ‘er vandaag genoeg bloedbaden zullen plaatsvinden’.
Hoewel er geen moorden meer waren, gingen de volgende drie dagen door met talloze afranselingen. Ongeveer 1.200 mensen werden gedood en nog eens 300 stierven van 600 gewonden.
Kozakkenleider Semesenko, verwijzend naar de ziekte, verliet Proskurov. Vervolgens is in opdracht van Symon Petliura onderzoek gedaan naar de pogrom in de stad. Semesenko werd gearresteerd, maar wist te ontsnappen. In 1920 werd hij gearresteerd en de voormalige Kozakkenleider werd doodgeschoten door een krijgsraad van het UPR-leger.
Pater Klementy Kachurovsky ligt begraven op de oude stadsbegraafplaats. In Proskurov, op de plaats van het massagraf van de slachtoffers van de pogrom, werd een gedenkteken geplaatst (1925). Het is versierd met bas-reliëfs. Een van hen draagt de namen van degenen die hun leven hebben geriskeerd om te proberen de Joden te redden, het andere bas-reliëf toont de prestatie van een priester.
De stad Proskurov in het westen van Oekraïne werd in 1954
tijdens het stalinistische tijdperk omgedoopt tot
Khmelnytskyi (Chmielnicki), ondanks het feit dat de
Oekraïense kozakkenleider Bogdan Chmielnicki daar zelf
al in de 17e eeuw een vreselijke pogrom tegen de Joden
pleegde.
Pogroms in het westen van Oekraïne
De pogroms die in januari 1919 in de noordwestelijke provincie Wolhynië uitbraken, verspreidden zich in februari en maart naar de steden en dorpen van vele andere regio’s van Oekraïne.
Na Sarny was het de beurt aan Ovruch, ten noordwesten van Kiev. In Tetiev werden op 25 maart ongeveer 4.000 Joden vermoord, de helft in een synagoge die in brand was gestoken door Kozakkentroepen onder leiding van de kolonels Kurovsky, Cherkowsy en Shliatoshenko.
Daarna was Vashilkov aan de beurt (6 en 7 april). In Dubovo (17 juni) werden 800 Joden aan de lopende band onthoofd. Massale pogroms gingen door tot 1921.
Bronnen: Brabosh
naar een artikel van Tetiana Seliutina “THIS DAY – February, 15, 1919 – Proskurov pogrom” van 15 februari 2021 op de site van het museum Jewish Memory and Holocaust in Ukraine
naar een artikel “A forgotten Ukrainian hero—defender of the Jews” van 1 maart 2019 op de site van Ukrain Jewish Encounter (UJE)
naar een artikel van Alexander Naiman “Proskoerov pogrom” van januari 2014 op de site van de Ukrain Jewish Observer
naar een artikel “Proskurov pogrom” from Wikipedia, the free encyclopedia
****************************************
“Kill the Jews, and save the Ukraine.” Some of the worst crimes were committed by Cossacks i
n Ukraine during the civil war after World War I as e.g. the Proskurov Pogrom of February 15, 1919
ENGLISH
“In the town of Proskurov (now Khmelnitsky) in Ukraine, even before the Nazis, the worst atrocities of the century were committed against the Jews.” (historian David A. Chapin in 2000)
On Feb. 15, 1919, one of the bloodiest Jewish pogroms during the civil war took place in Proskurov (now Khmelnytsky). It was carried out by part of the Ukrainian People’s Republic Army, which accused Jews of organizing a Bolshevik uprising.
In the town of Proskurov in Podillia province in western Ukraine, half the population was Jewish in early 1919. From early February, the town fell under the rule of the Directorate of the Ukrainian People’s Republic.
Ten days before the pogrom, the Zaporizya Cossack Brigade, named after Symon Petliura, appeared in the city under the command of Cossack leader Ivan Semesenko (1894-1920). The 3rd Haydamatsky Regiment arrived in Proskurov along with this brigade.
On the morning of Feb. 14, a number of gunshots were fired during an anti-government uprising. First, the Bolsheviks and their supporters seized the post office and telegraph and arrested the commander of the town of Kiverchuk.
They involved soldiers from the 15th Belgorod and 8th Podolsk regiments of the Ukrainian People’s Republic in the uprising. Bolshevik soldiers arrested their officers and marched to the station where the Petliurists were staying. But when they saw the number of soldiers, they retreated to their barracks – so the uprising failed.
The February 15, 1919 pogrom took place after the victory over the Bolshevik insurgents. Cossack leader Semesenko held a large banquet, accusing the city’s Jewish community of organizing an uprising against the Ukrainian authorities.
At the Cossack leader’s request, the Haidamaks vowed to slaughter all the city’s Jews, but promised not to loot their property. It was Saturday and the Jews went to synagogue in the morning to pray, and when they got home, they sat down to eat. Soldiers scattered through Jewish streets in groups of 5 to 15 people entered homes and began killing Jews, regardless of age or gender.
There were multiple episodes of local people rescuing Jews.
Father Klementy Kachurovsky was stabbed by Ukrainian Cossacks
Father Klementy Kachurovsky, who saw the killings, could not remain indifferent. He gathered the Jewish children and hid them in the basement of his house. Of course, the archdeacon could not leave the house, but despite the obvious danger, he went to the church, in the courtyard of which frightened Jews gathered.
When the thugs tried to break into the church, Father Klementy Kachurovsky barred their way. He tried to warn the Haidamaks. However, ferocious bandits beat him to the ground and stabbed him with bayonets. Still, the priest’s death calmed the crowd. People were saved.
As news of the massacre spread among the Jews, they began to hide in attics and basements, but bandits pulled them from the attics and killed them. They threw hand grenades into the cellars.
According to witness Schenkman, the town’s Jewish head of self-defense, the Petliurists killed his younger brother in the street, then broke into the house and split his mother’s skull.
Other members of the family hid under the beds, but they could not escape: the youngest brother was stabbed as he kissed the dead mother’s body; the father, who tried to help the baby, was shot. Schenkman himself survived only by accident.
The carnage lasted three and a half hours. It probably would have lasted until late at night, but was stopped on the orders of front commander Shapoval. When Cossack leader Semesenko received the order, he declared that “there will be enough massacres today.
Although there were no more killings, the next three days continued with numerous beatings. About 1,200 people were killed and another 300 died of 600 wounded.
Cossack leader Semesenko, referring to the disease, left Proskurov. Subsequently, Symon Petliura was commissioned to investigate the pogrom in the city. Semesenko was arrested, but managed to escape. Arrested in 1920, the former Cossack leader was shot dead by a UPR army court-martial.
Father Klementy Kachurovsky is buried in the old city cemetery. In Proskurov, at the site of the mass grave of the victims of the pogrom, a memorial was erected (1925). It is decorated with bas-reliefs. One of them bears the names of those who risked their lives to try to save the Jews, the other bas-relief shows the achievement of a priest.
The town of Proskurov in western Ukraine was renamed
Khmelnytskyi (Chmielnicki) in 1954 during the Stalinist era,
despite the fact that Ukrainian Cossack leader Bogdan
Chmielnicki himself committed a terrible pogrom against t
he Jews there as early as the 17th century.
Pogroms in western Ukraine
The pogroms that broke out in the northwestern province of Wolhynia in January 1919 spread to the towns and villages of many other regions of Ukraine in February and March.
After Sarny, it was the turn of Ovruch, northwest of Kiev. In Tetiev, about 4,000 Jews were murdered on March 25, half in a synagogue that had been set on fire by Cossack troops led by Colonels Kurovsky, Cherkowsy and Shliatoshenko.
Then it was Vashilkov’s turn (April 6 and 7). In Dubovo (June 17), 800 Jews were beheaded on a conveyor belt. Mass pogroms continued until 1921.
Sources: Brabosh
to an article by Tetiana Seliutina “THIS DAY – February, 15, 1919 – Proskurov pogrom” from Feb. 15, 2021 at the Museum of Jewish Memory and Holocaust in Ukraine site
to an article “A forgotten Ukrainian hero-defender of the Jews” from March 1, 2019 on the site of Ukrain Jewish Encounter (UJE)
to an article by Alexander Naiman “Proskurov pogrom” from January 2014 on the Ukrain Jewish Observer site
to an article “Proskurov pogrom” from Wikipedia, the free encyclopedia
