De kamer vol Thora-rollen in Miami. Foto: Pini Dunner.
Nederlands + English
Deze week had ik een buitengewone ervaring – en het was des te meer buitengewoon omdat het zo onverwacht was. Ik was van plan een paar dagen in Miami te zijn, en in afwachting van mijn reis vroeg ik de leden van mijn WhatsApp-groep “Baker Street Irregulars” of een van hen een handelaar in antiquarische Hebreeuwse boeken en manuscripten ergens in de omgeving van Miami kende.
Door: The Algemener – Pini Dunner
Misschien wist u dat ik in de loop der jaren tientallen keren in Miami ben geweest, maar tot nu toe heb ik nooit succes gehad met het vinden van zo’n handelaar. Maar ik geef nooit de hoop op; misschien met de toestroom van orthodoxe joden die New York en New Jersey, en zelfs Californië ontvluchtten, en als gevolg daarvan de exponentiële groei van de orthodoxe gemeenschap in Zuid-Florida, was er eindelijk een in Miami gevestigde handelaar waar ik tijd mee door kon brengen.
En ja hoor, een van de Irregulars postte de naam en het nummer van iemand die volgens hem was begonnen met de verkoop van oude boeken en manuscripten in Miami, en ik nam onmiddellijk contact met hem op. De handelaar – een rabbijn en getrainde sofer (ritueel schrijver) – was nogal verrast om van mij te horen, niet in de laatste plaats omdat hij regelmatig mijn joodse geschiedenisvideo’s bekijkt en online naar mijn Thora-lessen luistert.
We praatten over boeken en geschiedenis – en hij vroeg me of ik een bepaald zeldzaam boek bezat dat hij nodig had voor een project waaraan hij werkte, aangezien zijn exemplaar pagina’s miste. Ik heb het wel, vertelde ik hem, en verzekerde hem dat ik het mee zou nemen als ik hem bezocht, zodat hij scans kon maken van de ontbrekende pagina’s in zijn exemplaar.
Ik heb onlangs twee geweldige boeken gelezen — “Israel’s Declaration of Independence: The History and Political Theory of the Nation’s Founding…
Het regende pijpenstelen toen ik bij zijn kantoor aankwam en op de parkeerplaats stond vijftien centimeter diep water. Ik waadde door het hoge water en werd opgewacht door mijn nieuwe vriend bij een anoniem ogende zijdeur, net buiten de parkeerplaats.
Wat ik aan de andere kant van die deur aantrof, was niets minder dan verbazingwekkend. Er was een lange kamer waar tafels tegen de muren stonden en planken aan de muren bevestigd waren. In het midden stond over de hele lengte van de kamer een tafel. Op de bijzettafels en planken lagen stapels Thora-rollen – tientallen, van verschillende grootte – terwijl op de middelste tafel verschillende Thora-rollen waren opengevouwen terwijl schrijvers eraan werkten.
Ik stond daar maar, in trance. Ik had nog nooit zoiets gezien. Ik voelde me alsof ik in Aladdin’s Grot met Thora-rollen stond.
“Wat is dit?” Ik vroeg hem: “Waar ben ik?” Het bleek dat ik was gestuit op het hoofdkwartier van een organisatie voor het herstellen van Thora-rollen, geleid door de onverschrokken sofer, Rabbi Moshe Druin, een in Amerika geboren, in Israël opgeleide expert die de kunst beheerst van het repareren en bewaren van Thora-rollen – zelfs die van een eeuw oud of ouder.
Ik vroeg om Rabbi Druin te spreken, maar hij was niet in Miami. Blijkbaar is hij constant onderweg om Sifrei Thora te repareren in synagogen waar ze worden bewaard en gebruikt. Die dag was hij in Norfolk, Virginia, en toen ik hem later die week aan de telefoon sprak, was hij in Detroit.
Rabbi Druin heeft een geweldig karakter. Voortdurend vrolijk en positief, hij voelt zich duidelijk helemaal op zijn gemak op zijn unieke vakgebied. “Ik ben een Thora-restaurator en conservator,” vertelde hij me, “Ik reis waar ik nodig ben – het kan een orthodoxe synagoge zijn, of Reform en Conservatieve tempels – en ik werk aan hun Sifrei Thora om ervoor te zorgen dat ze koosjer zijn en blijven.”
Rabbi Druin volgde een opleiding tot sofer in Israël en leerde vervolgens Thora-restauratie van experts in Johannesburg, Zuid-Afrika, nota bene. Er is geen tekort aan Thora-rollen die Rabbi Druin moet restaureren, en hij vertelde me dat hij persoonlijk aan meer dan 20.000 rollen heeft gewerkt in de Verenigde Staten en elders in de wereld, in een carrière die tot nu toe meer dan 40 jaar beslaat. Een Thora-rol waaraan hij in Texas werkte, was 750 jaar oud.
“Het is een kleine Thora,” vertelde hij me, “die op de een of andere manier reizen en oorlogen heeft overleefd en uiteindelijk in Texas is beland.”
“Die Thora is koosjer,” voegde hij eraan toe, “je kunt hem gebruiken voor Kriat HaThora.”
Als een Thora goed wordt behandeld, legde hij uit, wat betekent dat hij in de juiste omstandigheden wordt bewaard en tegelijkertijd regelmatig wordt onderhouden door een sofer – kan hij letterlijk honderden jaren meegaan. Zo niet, dan kan het binnen 50 jaar verslechteren tot een staat waarin het niet eens meer te herstellen is.
Het belangrijkste punt is dat gemeenten en individuen die ijverig zijn in het uitvoeren van jaarlijkse controles op hun Thora-rollen, kunnen voorkomen dat het ergste gebeurt.
In Miami werkten de medewerkers van Rabbi Druin aan rollen van het beroemde Memorial Scrolls Trust Museum in Londen. In 1964 vond deze buitengewone verzameling van 1.564 Thora-rollen zijn weg naar de Westminster Synagoge in Londen. Deze rollen werden oorspronkelijk uit synagogen in Bohemen en Moravië gehaald door een nazi-functionaris die de leiding had over het Tsjechische “protectoraat” en waren in Praag bewaard.
Het idee was om ze te laten zien als overblijfselen van een vervlogen cultuur nadat alle joden in Europa waren uitgeroeid. Maar toen de nazi’s weg waren, werden de Thora’s teruggegeven aan de Joden en begon het herstel. Elk jaar vinden tientallen van deze Thora-rollen een nieuw thuis nadat ze liefdevol en nauwgezet zijn gerestaureerd door soferim, en het team van Rabbi Druin was hard aan het werk aan een paar ervan terwijl ik daar was.
De reeks verschillende scripts die ik in deze Thora’s zag, was oogverblindend. Veel van de gewoonten die ooit de overhand hadden in het Europese Thora-schrift zijn allang verdwenen in de nevelen van de tijd, maar hier waren ze nog springlevend – zelfs inclusief een boekrol met de omgekeerde “nun”-letters in de tekst van Parshat Behaalotecha, waarover ik een paar jaar geleden in een artikel geschreven heb. Die Thora moet ruim twee eeuwen oud zijn.
Terwijl ik in Miami naar de Thora-rollen keek en me samen met de schriftgeleerden verwonderde over de unieke en ongebruikelijke aspecten van elk ervan, besefte ik plotseling dat dit de week van Parshat Kedoshim is, die begint met een instructie voor de Joodse natie om “heilig te zijn” – Gods oproep aan het Joodse volk om altijd naar heiligheid te streven en altijd het heilige te omarmen.
Een belangrijk gevolg van het feit dat het Joodse volk dit concept van heiligheid als ons centrale motief heeft aangenomen, is dat we heilige voorwerpen met zorg en eerbied behandelen, met name om hun aura van heiligheid te behouden. Een perfect voorbeeld hiervan is een Thora-rol. Op zichzelf is het niet heilig – het is tenslotte maar een rol perkament waarop geschreven is – maar een Thora wordt heilig puur en alleen door onze houding er tegenover.
En terwijl ik naar al die Thora ’s staarde in het centrum van Rabbi Druin, en getuige was van de liefde en het respect dat elk van hen ontvangt van degenen die voor hen zorgen, zag ik echt het concept van “wees heilig” daar voor mijn ogen tot leven komen. Het was een inspirerend moment dat ik nooit zal vergeten.
De auteur is een rabbijn in Beverly Hill, Californië.
**********************************
ENGLISH
The room full of Torah scrolls in Miami. Photo: Pini Dunner.
This week, I had an extraordinary experience — and it was all the more extraordinary because it was so unexpected. I planned to be in Miami for a couple of days, and in anticipation of my trip asked the members of my “Baker Street Irregulars” WhatsApp group if any of them knew of an antiquarian Hebrew books and manuscripts dealer anywhere in the Miami area.
Just so you know, I have been to Miami dozens of times over the years, but until now, have never had any success finding such a dealer. But I never give up hope; perhaps with the influx of Orthodox Jews escaping New York and New Jersey, and even California, and the resulting exponential growth of the Orthodox community in south Florida, there was finally a Miami-based dealer I could spend time with.
Sure enough, one of the Irregulars posted the name and number of someone he’d been told had started selling old books and manuscripts in Miami, and I immediately got in touch with him. The dealer — a rabbi and trained sofer (ritual scribe) — was rather surprised to hear from me, not least because he regularly watches my Jewish history videos and listens to my Torah classes online.
We chatted about books and history — and he asked me if I own a particular rare book he needed for a project he’s working on, as his copy is missing pages. I do have it, I told him, and assured him I would bring it with me when I visited, so he could make scans of the pages missing in his copy.
I recently read two great books — “Israel’s Declaration of Independence: The History and Political Theory of the Nation’s Founding…
It was pouring rain as I arrived at his office, and the parking lot was six inches deep in water. I waded through the flood and was met by my new friend at an anonymous-looking side door, straight off the parking lot.
What I encountered on the other side of that door was nothing less than astonishing. Tables and shelves lined the walls to a long room, and a table ran the length of the room’s center. The side tables and shelves were piled with Torah scrolls — dozens of them, of varying sizes — while on the central table, several Torah scrolls were unfurled as scribes worked on them.
I just stood there, in a trance. I’d never seen anything like it before. I felt as if I was in an Aladdin’s Cave of Torah scrolls.
“What is this?” I asked him, “Where am I?” It turned out I had stumbled on the headquarters of a Torah scroll restoration organization run by the intrepid sofer, Rabbi Moshe Druin, an American-born Israel-trained expert who has mastered the art of repairing and preserving Torah scrolls — even those that are a century old or more.
I asked to speak to Rabbi Druin, but he wasn’t in Miami. Evidently, he is constantly on the road repairing Sifrei Torah in synagogues where they are kept and used. That day he was in Norfolk, Virginia, and when I spoke to him on the phone later in the week, he was in Detroit.
Rabbi Druin has a wonderful disposition. Constantly upbeat and positive, he is obviously totally comfortable with his unique, very niche profession. “I’m a Torah restorer and conservator,” he told me, “I travel wherever I’m needed — it can be an Orthodox synagogue, or Reform and Conservative Temples — and I work on their Sifrei Torah to make sure they are kosher and remain kosher.”
Rabbi Druin trained to be a sofer in Israel, and then learned Torah restoration from experts in Johannesburg, South Africa, of all places. There’s no shortage of Torah scrolls for Rabbi Druin to restore, and he told me that he has personally worked on over 20,000 scrolls throughout the United States and elsewhere around the world, in a career that has so far spanned over 40 years. One Torah scroll he worked on in Texas is 750 years old.
“It’s a small Torah,” he told me, “that has somehow survived journeys and wars, and it then ended up in Texas.”
“That Torah is kosher,” he added, “you can use it for Kriat HaTorah.”
If a Torah is treated well, he explained, which means that it’s kept in the proper conditions while also being regularly maintained by a sofer — it can literally last for hundreds of years. If not, within 50 years it might deteriorate to a state where it is not even restorable.
The key point is that congregations and individuals who are assiduous about doing annual checks on their Torah scrolls can prevent the worst from happening.
In Miami, Rabbi Druin’s associates were working on scrolls from the renowned Memorial Scrolls Trust Museum in London. In 1964, this extraordinary collection of 1,564 Torah scrolls found its way to Westminster Synagogue in London. These scrolls were originally removed from synagogues in Bohemia and Moravia by a Nazi official in charge of the Czech “Protectorate” and kept in Prague.
The idea was to have them displayed as relics of a bygone culture once all the Jews of Europe had been exterminated. But when the Nazis were gone, the Torahs were returned to the Jews, and restoration began. Each year dozens of these Torah scrolls find new homes after being lovingly and painstakingly restored by soferim, and Rabbi Druin’s team was hard at work on a few of them while I was there.
The range of different scripts I saw in these Torahs was dazzling. Many of the customs that once prevailed in European Torah writing have long since disappeared in the mists of time, but here they were alive and well — even including one scroll that had the inverted “nun” letters within the text of Parshat Behaalotecha, that I wrote about in an article a couple of years ago. That Torah must be well over two centuries old.
As I looked at the Torah scrolls in Miami, and marveled together with the scribes at the unique and unusual aspects of each one of them, I suddenly realized that this is the week of Parshat Kedoshim, which begins with an instruction for the Jewish nation to “be holy” — God’s call to the Jewish people to always aspire to sanctity, and to always embrace the sacred.
An important consequence of the Jewish people adopting this concept of holiness as our central motif is that we treat sacred objects with care and reverence, specifically so that we can maintain their aura of holiness. A perfect example of this is a Torah scroll. In and of itself it is not inherently sacred — after all, it is just a roll of parchment with writing on it — but a Torah becomes holy purely because of our attitude towards it.
And as I gazed at Torah after Torah at Rabbi Druin’s center, and witnessed the love and respect that each of them receives from those tending to them, I truly observed the concept of “be holy” come to life right there in front of my eyes. It was an inspirational moment I will never forget.
The author is a rabbi in Beverly Hill, California.