Nederlands + English
Onlangs ontving de overleden oud-kardinaal De Jong postuum de Yad Vashem onderscheiding voor zijn hulp aan de Joden in Nederland. Geen eenvoudige opgave voor een kerkelijk leider om zich hardop uit te spreken tegen de nazi-ideologie. Maar zijn betrokkenheid en inzet voor het Joodse volk in Nederland bestond niet alleen uit woorden. Dit blijkt ook uit de officiële toekenning en de uitreiking van deze onderscheiding door de staat Israël aan één van de vele Nederlanders als ‘Rechtvaardige onder de Volken’.
Door Pillar of Fire – Philip van den Berg
De huidige aartsbisschop van Utrecht, kardinaal Eijk (Wim) spreekt met bewondering en warmte over zijn vroegere voorganger. Hij is ook degene die het initiatief nam om, in samenwerking met anderen, een aanvraag in te dienen voor de Yad Vashem onderscheiding. Een procedure die loopt via de Israëlische ambassade.
Kanselboodschappen
Natuurlijk hield nazi-Duitsland rekening met de positie en de status van de toenmalige aartsbisschop van Utrecht De Jong (red: na de oorlog werd De Jong benoemd tot kardinaal). Hij werd daarom ook niet opgepakt en gearresteerd voor de verschillende kanselboodschappen die tijdens de bezetting in de drie grootste kerken vanaf de kansel werden voorgelezen. Een bijzondere en waardevolle activiteit tijdens de oorlogsjaren en de verzuiling. Hoewel de oud-kardinaal zich bewust was van zijn bijzondere positie, in de ogen van de bezettende macht, vond hij het opstellen, het overbrengen en het waarschuwen van het Lichaam van Christus via de kansel geen gemakkelijke opgave. Vaak lag De Jong, na het brengen van de kanselboodschap, nog nachten in bed te woelen en te draaien.
Geheime inzameling
Daarbij zijn velen onbekend met de geheime werkzaamheden van de oud-kardinaal ten behoeve van het ondersteunen van ondergedoken Joodse kinderen. In een geheim archief lagen gegevens en informatie over deze kinderen. Via zijn netwerk binnen de Rooms-Katholieke kerk, maar ook daarbuiten, hield hij een inzameling om de onkosten voor het levensonderhoud van deze Joodse kinderen te financieren. Het bedrag dat oud-kardinaal De Jong met deze actie ophaalde bedroeg 26.000, – gulden. Een mooi bedrag voor het verzetswerk van alle betrokkenen. Behalve de inzet van de oud-kardinaal bij dit soort activiteiten verborg De Jong, met medewerking van enkele medewerkers, verschillende Joodse onderduikers in zijn verblijf- en werkruimte, gelegen in de stad Utrecht.
Commotie
Ondanks al de inzet en medewerking van oud-kardinaal De Jong voor de Joodse gemeenschap is de aanvraag voor de Yad Vashem onderscheiding een tijdje in de koelkast beland. Aanleiding hiertoe vormde het verwijt en de discussie dat de Rooms-Katholieke kerk, in het bijzonder de oud-kardinaal, zich na de oorlog heeft ingezet voor de Nederlandse oud-SS’er Van de Loo. De toenmalige gang van zaken is sowieso betreurenswaardig en doet in zijn geheel geen recht aan de toenmalige aartsbisschop van Utrecht. In dit soort situaties is het sowieso heel lastig om leugens, fantasie en halve waarheden te weerleggen. Eenvoudigweg omdat het niet is gebeurd.
De huidige ambassadeur van Israël, de heer Modi Efraïm, overhandigde onlangs de oorkonde met de daarbij behorende medaille aan de nabestaanden van De Jong. De Jong zelf overleed in 1955 als kardinaal binnen de Rooms-Katholieke kerk.
ENGLISH
Recently, the late former Cardinal De Jong posthumously received the Yad Vashem award for his assistance to Jews in the Netherlands. Not an easy task for a church leader to speak out loudly against Nazi ideology. But his commitment and dedication to the Jewish people in the Netherlands was not just words. This is evidenced by the official award and presentation of this distinction by the State of Israel to one of many Dutchmen as a “Righteous Among the Nations.
By Pillar of Fire – Philip van den Berg
The current Archbishop of Utrecht, Cardinal Eijk (Wim) speaks of his former predecessor with admiration and warmth. He is also the one who took the initiative, in cooperation with others, to apply for the Yad Vashem award. A procedure that goes through the Israeli Embassy
Chancel messages
Of course, Nazi Germany took into account the position and status of the then Archbishop of Utrecht De Jong (ed: after the war De Jong was appointed cardinal). He was therefore also not arrested and detained for the various pulpit messages read from the pulpit in the three largest churches during the occupation. A special and valuable activity during the war years and the pillarisation. Although the former cardinal was aware of his special position, in the eyes of the occupying power, he found drafting, conveying and warning the Body of Christ through the pulpit no easy task. Often, after delivering the pulpit message, De Jong would spend nights in bed tossing and turning.
Secret collection
In the process, many are unfamiliar with the former cardinal’s secret work on behalf of supporting Jewish children in hiding. In a secret archive lay data and information about these children. Through his network within the Roman Catholic Church, but also outside it, he held a collection to finance the living expenses of these Jewish children. The amount that former Cardinal De Jong collected with this action was 26,000, – guilders. A nice amount for the resistance work of all involved. In addition to the former cardinal’s efforts in this type of activity, De Jong, with the cooperation of several co-workers, hid several Jewish people in hiding in his residence and workspace, located in the city of Utrecht.
Commotion
Despite all the efforts and cooperation of former Cardinal De Jong for the Jewish community, the application for the Yad Vashem award was put on hold for a while. The reason for this was the accusation and discussion that the Roman Catholic Church, in particular the former cardinal, had devoted itself to the Dutch former SS man Van de Loo after the war. The course of events at the time is regrettable anyway and does not do justice at all to the then Archbishop of Utrecht. In situations like this, it is very difficult to refute lies, fantasy and half-truths anyway. Simply because it didn’t happen.
The current Ambassador of Israel, Mr. Modi Ephraim, recently presented the certificate with the accompanying medal to De Jong’s relatives. De Jong himself died in 1955 as a cardinal within the Roman Catholic Church.
