Een demonstrant buiten het Documenta kunstfestival in Duitsland houdt een bord vast met de tekst
“Waar Israël geboycot wordt, worden Joden geboycot.”
A protestor outside the Documenta art festival in Germany holds a sign reading “
Where Israel is boycotted, Jews are boycotted.”
Photo: Reuters/Boris Roessler/dpa
Nederlands + English
De Duitse bondskanselier heeft zich teruggetrokken uit een bezoek aan een grote tentoonstelling van hedendaagse kunst in de stad Kassel uit protest tegen de aanwezigheid van grove antisemitische afbeeldingen in een muurschildering die eerder deze week te zien was.
Bron: The Algemeiner
Een woordvoerder van bondskanselier Olaf Scholz bevestigde donderdag dat de Duitse leider zijn geplande bezoek aan de Documenta, die om de vijf jaar in Kassel wordt gehouden, had afgezegd. De editie van dit jaar opende afgelopen weekend in een storm van controverse over de steun van de curatoren – een Indonesisch kunstenaarscollectief genaamd Ruangrupa – voor de beweging die de staat Israël als doel heeft met een uitgebreide culturele en economische boycot.
De woordvoerder zei dat Scholz de beledigende beelden in de muurschildering door Tarang Padi, een aparte groep Indonesische kunstenaars, “walgelijk” had gevonden.
De muurschildering, getiteld “Rechtvaardigheid van het volk”, werd voor het eerst onthuld in 2002 om de aandacht te vestigen op de wantoestanden van de dictatuur van Soeharto, die Indonesië van 1967 tot 1998 met ijzeren vuist regeerde. Naast de afbeeldingen van de militairen en bureaucraten die Suharto dienden, staan echter ook twee antisemitische karikaturen.
De ene afbeelding toont een man met een haakneus en hoektanden met een baard en een zwarte hoed die traditioneel wordt geassocieerd met orthodoxe joden, met daarop in reliëf de letters “SS” – een verwijzing naar de paramilitaire organisatie van de nazi’s. Een tweede afbeelding in dezelfde muurschildering toonde een soldaat met een helm in de vorm van de kop van een varken en versierd met het woord “Mossad”, de Israëlische inlichtingendienst.
De muurschildering werd maandagavond bedekt voordat ze dinsdag volledig uit de tentoonstelling werd verwijderd. De woordvoerder van Scholz zei dat de kanselier “het volledig juist en gepast acht om deze poster te verwijderen”.
De woordvoerder voegde eraan toe dat Scholz “een grote fan is van de Documenta en in de afgelopen 30 jaar waarschijnlijk geen Documenta heeft gemist. Maar hij heeft besloten de editie van dit jaar niet te bezoeken.”
Het schandaal over de muurschildering, samen met de bredere bezorgdheid over antisemitisme en het demoniseren van Israël op het festival, heeft de Joodse gemeenschap van Duitsland diep geschokt.
“Zelden is de Joodse gemeenschap in Duitsland zo overstuur geweest,” verklaarde de Joodse nieuwsuitgave Jüdische Allgemeine in een speciaal redactioneel artikel. “Het maakt niet uit met wie deze krant de afgelopen dagen heeft gesproken – met overlevenden van de Shoah, kunstenaars, ambtenaren, journalisten of gewone leden van de gemeenschap – de ontzetting, de afschuw, zelfs de schok onder Joodse Duitsers is immens.”
Het redactioneel ging verder met het aanwijzen van de personen die volgens het redactioneel verantwoordelijk zijn voor het schandaal. “Het feit dat de Documenta nu wereldwijd de voorpagina’s haalt met antisemitisme-schandalen in plaats van subtiele kunstbeschouwingen, is – naast Documenta-baas Sabine Schormann, de Hessische minister van Kunst Angela Dorn en de Kasselse burgemeester Christian Geselle – vooral de verantwoordelijkheid van staatsminister van Cultuur Claudia Roth”, aldus de krant.
De Centrale Raad van Duitse Joden, die al om het aftreden van Schormann had gevraagd, zei donderdag dat “het imago van Duitsland in de wereld door dit incident al is geschaad”. De organisatie zal waarschijnlijk niet zijn gerustgesteld door een interview dat Schormann woensdag in de media gaf, waarin ze toegaf dat “we onze belofte niet zijn nagekomen” om ervoor te zorgen dat er geen antisemitische inhoud zichtbaar was op het festival. Schormann beweerde echter verder dat het “niet de taak van de directie was om alle werken vooraf te inspecteren en goed te keuren” omdat dit “tegen de geest van Documenta zou ingaan”.
Schormann prees ook wat zij noemde de “heerlijk stimulerende, uitnodigende sfeer van deze Documenta.”
Bijan Djir-Sarai, algemeen secretaris van de liberale FDP, zei tegen Spiegel dat het Documenta-festival verplicht was om “onverbiddelijk op te helderen hoe dit schandelijke incident heeft kunnen gebeuren”.
“Iedereen die deze onmenselijke mislukkingen goedkeurt, zou niet verantwoordelijk mogen zijn voor een internationaal gerenommeerd cultureel evenement in Duitsland”, verklaarde hij.
Soortgelijke gevoelens werden geuit door Felix Klein, de federale commissaris belast met de bestrijding van antisemitisme, die eerder deze week het festival bekritiseerde omdat het de bezorgdheid over antisemitisme niet “geloofwaardig had weggenomen“.
“De Documenta heeft veel vertrouwen verloren in de politiek en de kunstwereld”, zei Klein donderdag. Hij wees erop dat deze ontwikkeling “niet plotseling is gebeurd … de omvang is voortdurend toegenomen met de aanhoudende beschuldigingen van antisemitisme sinds het begin van het jaar.”
Minister Roth van Cultuur zei donderdag op haar beurt dat de Duitse regering een fundamentele hervorming van het festival wil, als voorwaarde voor verdere federale financiering.
“De verantwoordelijkheden tussen de directie en de curatoren in het bijzonder, alsmede de voorzitter van de raad van toezicht en de commissies, moeten duidelijk worden afgebakend en hieruit moeten consequenties worden getrokken”, schreef Roth in een memo dat werd ingezien door het Duitse persbureau dpa.
ENGLISH
Germany’s federal chancellor has pulled out of a visit to a major contemporary art show in the city of Kassel in protest at the presence of crudely antisemitic images in a mural that was on display earlier this week.
A spokesperson for Chancellor Olaf Scholz confirmed on Thursday that the German leader had canceled a planned visit to the Documenta festival, which is staged in Kassel every five years. This year’s edition opened last weekend amid a storm of controversy over the support of its curators — an Indonesian artists’ collective called Ruangrupa — for the movement targeting the State of Israel with a comprehensive cultural and economic boycott.
The spokesperson said that Scholz had found the offending images in the mural by Tarang Padi, a separate group of Indonesian artists, “disgusting.”
The mural, titled “People’s Justice,” was first unveiled in 2002 to highlight the abuses of the Suharto dictatorship that ruled Indonesia with an iron fist from 1967 until 1998. However, alongside depictions of the military figures and bureaucrats who served Suharto are two antisemitic caricatures.
One image shows a man with a hooked nose and fanged teeth wearing sidelocks and a black hat traditionally associated with Orthodox Jews embossed with letters “SS” — a reference to the Nazi paramilitary organization. A second image in the same mural showed a soldier wearing a helmet shaped in the head of a pig and emblazoned with the word “Mossad,” Israel’s intelligence agency.
The mural was covered over on Monday night before being removed entirely from the exhibition on Tuesday. The spokesperson for Scholz said that the chancellor “considers it completely correct and appropriate to remove this poster.”
She added that Scholz “is a big fan of Documenta and has probably not missed a Documenta in the past 30 years. But he decided not to visit this year’s edition.”
The scandal over the mural, along with the broader concerns about antisemitism and the demonizing of Israel at the festival, has profoundly shaken Germany’s Jewish community.
“Rarely has the Jewish community in Germany been so upset,” the Jewish news outlet Jüdische Allgemeine declared in a special editorial feature. “No matter whom this newspaper has spoken to in the last few days — with Shoah survivors, artists, officials, journalists or ordinary community members — the dismay, the horror, even the shock among Jewish Germans is immense.”
The editorial went on to identify the individuals it insisted were responsible for the scandal. “The fact that Documenta is now making headlines worldwide with antisemitism scandals instead of subtle considerations of art is — in addition to Documenta boss Sabine Schormann, Hesse’s Minister of Art Angela Dorn and Kassel’s Mayor Christian Geselle — above all the responsibility of Minister of State for Culture Claudia Roth,” it argued.
The Central Council of German Jews, which had already called for Schormann’s resignation, said on Thursday that “Germany’s image in the world has already been damaged by this incident.” The organization is unlikely to have been mollified by a media interview Schormann gave on Wednesday, in which she admitted that “we didn’t keep our promise” to ensure that there was no antisemitic content visible at the festival. However, Schormann went on to claim that it was “not the task of the management to inspect and approve all works in advance” as this would “go against the spirit of Documenta.”
Schormann also praised what she called the “wonderfully stimulating, inviting atmosphere of this Documenta.”
Bijan Djir-Sarai, the general-secretary of the liberal FDP Party, told the Spiegel news outlet that the Documenta festival was obliged to “relentlessly clarify how this shameful incident could have occurred.”
“Anyone who approves of these inhumane failures should not be responsible for an internationally renowned cultural event in Germany,” he stated.
Similar sentiments were expressed by Felix Klein, the federal commissioner tasked with combating antisemitism, who criticized the festival earlier this week for not having “credibly dispelled” the concerns about antisemitism.
“Documenta lost a lot of trust in politics and the art scene,” Klein said on Thursday. He pointed out that this development “didn’t happen all of a sudden … the extent has grown continuously with the ongoing allegations of antisemitism since the beginning of the year.”
For her part, Culture Minister Roth said on Thursday that the German government wanted fundamental reform of the festival as a prerequisite for continued federal funding.
“The responsibilities between the management and the curators in particular, as well as the chairman of the supervisory board and the committees, must be clearly clarified and consequences must be drawn from this,” Roth wrote in a memo that was seen by the German dpa news agency.
