Premier Benjamin Netanyahu (C) tijdens het debat over de wetsvoorstellen voor de justitiële hervorming, 10 juli 2023 | Foto: AFP / Menahem Kahana
Prime Minister Benjamin Netanyahu (C) during the debate on the judicial reform bills, July 10, 2023 | Photo: AFP / Menahem Kahana

Nederlands + English

Eerste wetsvoorstel justitiële hervorming aangenomen door parlement; Premier sluit terugkeer naar gesprekken uit tot volledige goedkeuring

Door Israel Hayom

Nu het grootste deel van de justitiële hervorming – een maatregel die voorkomt dat rechters ministeriële besluiten terzijde schuiven – door de eerste stemming is gekomen, beloven demonstranten in het hele land te zullen protesteren, ook op Ben-Gurion International Airport.

De Knesset heeft voor het eerst gestemd over een wetsvoorstel dat de macht van het Hooggerechtshof beperkt, als onderdeel van een gerechtelijke hervorming door premier Benjamin Netanyahu die een diepe politieke crisis heeft veroorzaakt.

De stemming, die de eerste lezing werd genoemd, verliep volgens de partijlijnen na een langdurig debat met enkele van Israëls meest dramatische wetgevende momenten, waaronder demonstranten die het parlement probeerden te bestormen. Er zijn nog twee extra stemmingen, of lezingen, voordat het wetsvoorstel van kracht wordt.

Het streven van Netanyahu’s regerende coalitie van nationalistische en religieuze partijen om het rechtssysteem te hervormen, heeft tot ongekende protesten geleid, bezorgdheid gewekt over de democratische staat van Israël bij zijn westerse bondgenoten en de economische situatie ernstig beschadigd.

Met 64 van de 120 zetels in de Knesset leek Netanyahu’s coalitie op koers te liggen om de stemming te winnen, de eerste van drie die nodig zijn om het nieuwe wetsvoorstel in wet om te zetten.

Het nieuwe wetsvoorstel wil de macht van het Hooggerechtshof beperken om beslissingen van de regering, ministers en gekozen ambtenaren nietig te verklaren door ze onredelijk te verklaren.

Bronnen dicht bij Netanyahu vertelden Israel Hayom dat hij vastbesloten was om het wetsvoorstel volledig goedgekeurd te krijgen tegen het einde van de huidige zitting van de Knesset, die over enkele weken eindigt. Alleen dan, zeggen ze, zal hij overwegen om terug te keren naar de gesprekken over een compromis over de reeks wetsvoorstellen voor de hervorming van het gerechtelijk apparaat die momenteel op de agenda van de Knesset staan. De gesprekken die aanvankelijk onder auspiciën van president Isaac Herzog werden gevoerd, mislukten enkele weken geleden, wat Netanyahu ertoe aanzette de hernieuwde poging aan te kondigen om de eerste reeks wetgevende maatregelen ter hervorming van de rechterlijke macht goed te keuren.

Critici beweren dat een dergelijke wet, net als andere die mogelijk worden aangenomen, corruptie en machtsmisbruik in de hand werkt. Voorstanders zeggen dat het effectief bestuur zal vereenvoudigen door rechterlijke tussenkomst te beperken.

“Het is niet het einde van de democratie, het versterkt de democratie,” zei Netanyahu in een videoverklaring die s’avond werd vrijgegeven toen de Knesset over het wetsvoorstel debatteerde.

“Zelfs na het amendement zullen de onafhankelijkheid van de rechtbank en de burgerrechten in Israël op geen enkele manier worden geschaad. De rechtbank zal toezicht blijven houden op de wettigheid van regeringsacties en benoemingen,” zei Netanyahu.

Zijn verklaring heeft weinig gedaan om tegenstanders te kalmeren.

Het geluid van demonstranten die zich buiten het Hooggerechtshof verzamelden voordat ze naar het parlement optrokken, was luid en duidelijk te horen bij de nabijgelegen Bank of Israel, nadat gouverneur Amir Yaron er bij de regering op aandrong om te streven naar brede overeenkomsten over wetgeving voor gerechtelijke hervormingen die de institutionele onafhankelijkheid zouden waarborgen.

“Aanhoudende onzekerheid kan aanzienlijke economische kosten met zich meebrengen,” vertelde Yaron aan verslaggevers, verwijzend naar een buitensporige waardevermindering van de shekel en een achterblijvende prestatie van de aandelenmarkt van Israël.

Netanyahu – die terechtstaat voor beschuldigingen van diefstal die hij ontkent – heeft de economische gevolgen van de campagne gebagatelliseerd. Op zondag gaf hij aan niet gelukkig te zijn met de demonstraties die opnieuw zijn opgelaaid, terwijl demonstranten dinsdag landelijke verstoringen beloofden als de wet een eerste stemming zou doorstaan.

Herzog riep de partijen op om de gesprekken te hervatten om “de fundamentele kwesties die ons verscheuren” op te lossen.

***************************************

***************************************

ENGLISH

First judicial reform bill passes plenum vote; PM rules out return to talks until full passage

By Israel Hayom

With the major part of the judicial overhaul – a measure preventing justices from overruling ministerial decisions – passing its first reading, demonstrators vow to stage protests nationwide, including at Ben-Gurion International Airport.

The Knesset held its first vote on a bill that limits some Supreme Court power, part of a rebooted judicial overhaul by Prime Minister Benjamin Netanyahu that has set off a deep political crisis.

The vote, called the first reading, passed along party lines after a lengthy debate that saw some of Israel’s most dramatic legislative moments, including protesters trying to storm the plenum. There are two more additional votes, or readings, before the bill becomes enacted.

The drive to change the justice system by Netanyahu’s ruling coalition of nationalist and religious parties has sparked unprecedented protests, stirred concern for Israel’s democratic health among its Western allies and bruised the economy.

Commanding 64 of the Knesset’s 120 seats, Netanyahu’s coalition appeared on course to win the vote, the first of three required for the new bill to be written into law, with protests likely to intensify should that happen.

The new bill seeks a curb on the Supreme Court’s power to void decisions made by the government, ministers, and elected officials by ruling them unreasonable.

Sources close to Netanyahu told Israel Hayom he was determined to have the bill fully passed by the end of the current Knesset session, which ends in several weeks. Only then, they say, will he consider returning to the talks of a compromise on the set of judicial reform bills currently on the Knesset docket. The talks that were initially held under the auspices of President Isaac Herzog collapsed several weeks ago, prompting Netanyahu to announce the renewed drive to pass the first set of legislative measures at overhauling the judiciary.

Critics argue that such a law, as well as others that might get passed, invites corruption and abuses of power. Proponents say it will facilitate effective governance by curbing court intervention.

“It is not the end of democracy, it strengthens democracy,” Netanyahu said in a video statement released at sundown as the Knesset debated the bill.

“Even after the amendment court independence and civil rights in Israel will not be harmed in any way. The court will continue to oversee the legality of government action and appointments,” Netanyahu said.

His statement did little to calm opponents.

The sound of protesters rallying outside the Supreme Court before marching to parliament could be heard loud and clear at the nearby Bank of Israel, after governor Amir Yaron urged the government to seek broad agreements over legislation of judicial reforms that would safeguard institutional independence.

“Continued uncertainty is liable to have notable economic costs,” Yaron told reporters, citing an excess depreciation of the shekel and underperformance of Israel’s stock market.

Netanyahu – who is on trial on graft charges he denies – has played down economic fallout from the campaign. On Sunday he signaled impatience with the demonstrations that have flared anew while protesters promised nationwide disruptions on Tuesday should the bill pass a first vote.

Herzog called on the sides to resume talks in order to resolve “the fundamental issues that are tearing us apart.”