Advocaat-generaal Gali Baharav Miara arriveert om haar stem uit te brengen voor het bestuur van de Israëlische Orde van Advocaten, bij een stembureau in Tel Aviv op 20 juni 2023.
Attorney General Gali Baharav Miara arrives to casts her ballot for the head of the Israeli Bar Association, at a voting station in Tel Aviv on June 20, 2023. (Flash90/ Miriam Alster)

Nederlands + English

“Premier Netanyahu is gekozen door meer dan 2,5 miljoen burgers, en in een democratie zijn het alleen de burgers die beslissen wie de premier wordt,” antwoordden de coalitiehoofden.

Door Lauren Marcus, World Israel News

Procureur-generaal Gali Baharav-Miara diende dinsdag een verzoekschrift in bij het Hooggerechtshof met het verzoek om een wet te schrappen die haar verhindert om de premier ongeschikt te verklaren voor zijn ambt en zijn onmiddellijke afzetting te bevelen.

In maart nam de Knesset een nieuwe quasi-constitutionele basiswet aan waarin staat dat een zittende premier alleen kan worden gedwongen om af te treden met een meerderheid van 75% van de Knessetleden. De wet specificeert ook dat het vertrek alleen kan worden bevolen vanwege fysieke of mentale gezondheidsproblemen.

De maatregel werd aangenomen temidden van hevige speculaties dat Baharav-Miara zou proberen Benjamin Netanyahu uit het premierschap te dwingen, op grond van het feit dat hij naar verluidt een overeenkomst zou hebben geschonden om te voorkomen dat hij de gerechtelijke herziening promootte terwijl zijn strafproces aan de gang is.

In haar nooit eerder geziene aanklacht, die voor het eerst in de Israëlische rechtsgeschiedenis is ingediend door een procureur-generaal die het Hooggerechtshof vraagt om een basiswet nietig te verklaren, categoriseert Baharav-Miara de wetgeving als een wet met een “persoonlijk doel” en zegt ze dat ze enkel werd ingevoerd om Netanyahu te bevoordelen.

Omdat de wet “ontworpen was om een specifiek doel te bereiken dat op korte termijn gunstig is voor een huidige verkozen ambtenaar”, schreef Baharav-Miara, zou het Hof de wet ongeldig moeten verklaren op grond van “misbruik van grondwettelijke macht”.

De schokkende indiening leidde tot een reactie van de partijhoofden van de coalitie, die in een gezamenlijke verklaring de zovelste zet “een nieuwe poging is om de democratische keuze van miljoenen burgers nietig te verklaren en de autoriteit om een Israëlische premier uit zijn ambt te ontzetten over te dragen aan ongekozen klerken” noemden.

“Premier Netanyahu werd gekozen door meer dan 2,5 miljoen burgers en in een democratie zijn het alleen de burgers die beslissen wie de premier wordt,” voegde de verklaring eraan toe.

“Er is niets antidemocratischer dan te proberen een Basiswet te annuleren die werd aangenomen met een meerderheid van stemmen door leden van de wetgevende macht, die [aan de macht kwamen] na democratische verkiezingen,” zei minister van Cultuur en Sport Miki Zohar (Likud) via zijn Twitter-account.

“Zo ziet vechten tegen democratie eruit. Simpel.”

Netanyahu’s advocaten reageerden op de verzoekschrift met het argument dat het Hooggerechtshof zou moeten weigeren om het verzoek te behandelen, omdat het orgaan niet de jurisdictie of autoriteit heeft om basiswetten nietig te verklaren.

Mocht het Hof besluiten om de wet nietig te verklaren, dan zou dat waarschijnlijk een ernstige constitutionele crisis veroorzaken. Het is onduidelijk of het Hof zal reageren op het verzoekschrift van Baharav-Miara of zal weigeren de zaak te behandelen.

****************************************

ENGLISH

“Prime Minister Netanyahu was elected by more than 2.5 million citizens, and in a democracy it is the citizens alone who decide who the prime minister will be,” the coalition heads responded.

By Lauren Marcus, World Israel News

Attorney General Gali Baharav-Miara filed a petition with the Supreme Court on Tuesday, requesting that they strike down a law which prevents her from declaring that the prime minister is unfit for office and ordering his immediate removal.

In March, the Knesset passed a new quasi-constitutional Basic Law stating that a sitting prime minister could only be forced to step down by a majority vote of 75% of MKs or cabinet members. The law also specifies that the leave of absence could only be ordered due to physical or mental health concerns.

The measure was passed amid intense speculation that Baharav-Miara would attempt to force Benjamin Netanyahu out of the premiership on the grounds that he had allegedly violated an agreement to avoid directly promoting judicial reform while his criminal trial is ongoing.

In her unprecedented filing, which marks the first time in Israeli legal history that an attorney general has asked the Supreme Court to nullify a Basic Law, Baharav-Miara categorized the legislation as having a “personal purpose” and said that it was introduced solely to benefit Netanyahu.

Because the law was “designed to obtain a specific goal that has short-term benefit for a current elected official,” Baharav-Miara wrote, the Court should invalidate on the grounds of “Abuse of Constituent Power.”

The explosive filing triggered backlash from the coalition party heads, who released a joint statement calling the move “another attempt to annul the democratic choice of millions of citizens and give over the authority to remove an Israeli prime minister from office to unelected clerks.

“Prime Minister Netanyahu was elected by more than 2.5 million citizens and in a democracy it is the citizens alone who decide who the prime minister will be,” the statement added.

“There is nothing more anti-democratic than trying to cancel a Basic Law that was passed by a majority of votes by members of the legislature, who [came to power] after democratic elections,” said Culture and Sports Minister Miki Zohar (Likud) via his Twitter account.

“This is what fighting against democracy looks like. Simple.”

Netanyahu’s lawyers responded to the petition by arguing that the Supreme Court should refuse to hear the petition, as the body does not have the jurisdiction or authority to nullify Basic Laws.

Should the Court decide to void the law, such a move would likely spark a serious constitutional crisis. It’s unclear whether the Court will choose to respond to Baharav-Miara’s petition or decline to hear the case.