2021-12-23: Grieks-Joodse archieven keren terug naar huis, bijna 80 jaar nadat ze door de nazi’s waren gestolen – Greek-Jewish archives return home nearly 80 years after they were looted by the Nazis

Een Joodse familie in Thessaloniki in 1917. (Elias Petropoulos/Wikimedia Commons)
A Jewish family in Thessaloniki in 1917. (Elias Petropoulos/Wikimedia Commons)

Nederlands + English

De Grieks-Joodse gemeenschap viert de teruggave van een schat aan manuscripten en gemeenschapsdocumenten die de nazi’s bijna 80 jaar geleden hadden gestolen.

Bron: JTA

De Centrale Raad van Joodse Gemeenschappen in Griekenland (KIS) kondigde eerder deze maand in een verklaring aan dat Rusland, dat in het bezit was van de archieven, ermee heeft ingestemd om ze terug te geven aan hun mediterrane oorsprong. Dit na een diplomatiek proces dat gesteund werd door de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis.

op 11 juli 1942 plunderden de Nazi’s Thessaloniki, vroeger de bakermat van een van Europa’s meest levendige Joodse gemeenschappen. De Sovjet-Unie kwam in het bezit van het archief na hun inname van de stad op 23 april 1945. Zij brachten het naar Moskou, waar het bleef om na de ontbinding van de USSR in 1991 te worden geërfd door de Russische federatie.

“Onze geschiedenis keert terug naar huis!” schreef het bestuur in de verklaring. “Griekse Joden verwelkomen met immense ontroering het besluit van de Russische president Poetin dat Rusland de vooroorlogse archieven van de Grieks-Joodse Gemeenschappen teruggeeft, en in het bijzonder het archief van de Joodse Gemeenschap van Thessaloniki.”

Volgens KIS omvatten de archieven boeken en religieuze artefacten uit 30 synagogen, bibliotheken en gemeenschapsinstellingen in Thessaloniki.

Vóór de Holocaust was Thessaloniki een van de grootste Joodse steden in Europa, met een Joodse meerderheid of pluraliteit gedurende een groot deel van de 19e eeuw. De Joodse gemeenschap van de stad was voornamelijk Sefardisch, hoewel er ook een kleine gemeenschap Romaniotes was, Joods-Grieks sprekenden uit Griekenland en Turkije die dateerden van voor de Sefardische migratie naar het gebied na hun verdrijving uit Spanje in 1492.

Tijdens de lente- en zomermaanden van 1943 werden bijna alle Joden van Thessaloniki gedeporteerd naar Auschwitz, waar de meesten omkwamen.

“Voor het Griekse Jodendom brengen deze archieven licht in haar historische loop, heilige erfstukken van het licht van het leven en de duisternis van de plunderingen en de Holocaust,” zei KIS. “Hun teruggave zou Gerechtigheid betekenen en zou kennis overdragen over een deel van het Griekse volk dat heeft bijgedragen aan de vooruitgang van het land en niet meer bestaat, dat van de 60.000 Griekse Joden die werden gedeporteerd naar en uitgeroeid in de vernietigingskampen van de nazi’s.”

 

ENGLISH

The Greek-Jewish community is celebrating the return of a trove of manuscripts and community documents that the Nazis had stolen nearly 80 years ago.

Source: JTA

The Central Board of Jewish Communities in Greece (KIS) announced in a statement earlier this month that Russia, who was in possession of the archives, has agreed to return them to their Mediterranean origin, after a diplomatic process supported by Greek Prime Minister Kyriakos Mitsotakis.

Nazis looted Thessaloniki, formerly home to one of Europe’s most vibrant Jewish communities, on July 11, 1942. The Soviet Union came into possession of the archive after their capture of the city on April 23rd, 1945. They took them to Moscow where they remained to be inherited by the Russian federation after the USSR’s dissolution in 1991.

“Our history returns home!” the Board wrote in the statement. “Greek Jews with immense emotion welcome the decision of the Russian President Putin that Russia returns the pre-War archives of the Greek Jewish Communities, and especially the archive of the Jewish Community of Thessaloniki.”

According to KIS, the archives include books and religious artifacts from 30 synagogues, libraries and communal institutions in Thessaloniki.

Before the Holocaust, Thessaloniki was one of the most Jewish cities in Europe with a Jewish majority or plurality for much of the 19th century. The city’s Jewish community was primarily Sephardic, though it also included a small community of Romaniotes, Judeo-Greek speakers from Greece and Turkey who predated the Sephardic migration to the area after their expulsions from Spain in 1492.

During the spring and summer months of 1943, almost all of Thessaloniki’s Jews were deported to Auschwitz, where most perished.

“For the Greek Jewry these archives bring light to its historic course, sacred heirlooms of the light of life and the darkness of the looting and the Holocaust,” KIS said. “Their restitution would mean Justice and would transmit knowledge about a part of the Greek people that contributed to the progress of the country and no longer exists, that of the 60.000 Greek Jews who were deported to and exterminated in the Nazi death camps.”