Mossad-spion Eli Cohen. (GOP)
Naast de zoektocht naar de stoffelijke resten van Cohen, zijn de Israëlische onderhandelaars naar verluidt ook bezig met een bredere agenda. Hierbij hoort ook het opsporen van vermiste soldaten uit de Eerste Libanonoorlog.
Door Joods Breaking News
Een zeldzame kans voor Israël heeft zich voorgedaan na de verdrijving van de Syrische dictator Bashar Al Assad. Volgens de Libanese krant Al-Akhbar voert Israël onderhandelingen met Syrische en internationale instanties in een poging het lichaam van de legendarische spion Eli Cohen te lokaliseren.
Cohens spionagecarrière geldt als een van de meest opmerkelijke hoofdstukken in de geschiedenis van de Israëlische inlichtingendienst.
Hij werd geboren in Alexandrië, als zoon van Syrisch-Joodse ouders, en bezat een natuurlijk talent voor talen. Hij sprak vloeiend Arabisch, Engels en Frans.
Nadat hij in 1955 in Israël een eerste spionagetraining had gevolgd, keerde hij terug naar Egypte. Daar werd hij samen met andere Joden verdreven als gevolg van de Suezcrisis.
In 1957 vestigde hij zich in Israël, waar hij werkte als vertaler en accountant. In 1960 werd hij opnieuw gerekruteerd door de Israëlische inlichtingendienst.
In 1961 werd Cohen door de Mossad naar Buenos Aires gestuurd onder de naam Kamal Amin Thaabet. Hij deed zich voor als een Syrische zakenman die in het buitenland woonde.
Daar bouwde hij methodisch relaties op binnen de Syrische gemeenschap van expats, waaronder de toekomstige Syrische president Amin al-Hafez.
Deze connecties bleken van onschatbare waarde toen Cohen in 1962 naar Damascus verhuisde, waar hij snel opklom tot de hoogste kringen van de Syrische samenleving en regering.
Zijn invloed bereikte een hoogtepunt tijdens de Ba’ath-coup in 1963, toen verschillende van zijn Argentijnse contacten de macht grepen. Cohen was zo vertrouwd dat al-Hafez hem naar verluidt overwoog als viceminister van defensie.
Hij woonde geheime militaire briefings bij en kreeg toegang tot strategische Syrische versterkingen op de Golanhoogvlakte. Ondertussen stuurde hij cruciale informatie door naar Israël.
Ondanks herhaalde waarschuwingen van zijn handlers, hield Cohen zich aan regelmatige radiotransmissieschema’s. Syrische contraspionagedienst traceerde uiteindelijk zijn signaal en arresteerde hem in januari 1965.
Na een militair proces werd hij vier maanden later publiekelijk opgehangen op het Marjehplein in Damascus. Om zijn stoffelijk overschot uit Israëlische handen te houden, hebben de Syrische autoriteiten Cohens lichaam naar verluidt meerdere keren verplaatst in de loop der jaren.
Naast de zoektocht naar de stoffelijke resten van Cohen, zijn de Israëlische onderhandelaars naar verluidt ook bezig met een bredere agenda. Hierbij hoort ook het opsporen van vermiste soldaten uit de Eerste Libanonoorlog.
Hoewel de stoffelijke resten van Zachary Baumel in 2019 naar Israël werden teruggebracht, is de verblijfplaats van Yehuda Katz en Zvi Feldman, die in 1982 omkwamen tijdens de Slag om Sultan Yaaqoub, nog steeds onbekend.
De onderhandelingen gaan ook over het Joodse erfgoed in Syrië. Israël wil graag de restanten van de historische locaties en culturele schatten van de gemeenschap behouden.
Volgens Al-Akhbar is ongeveer de helft van de Joodse sites in Syrië verwoest en zijn talloze heilige artefacten, waaronder oude Thorarollen, verdwenen. Sommige van deze religieuze voorwerpen zijn inmiddels in Turkije opgedoken.
Er is een film over het leven van Eli Cohen: https://www.netflix.com/nl/title/80178151
