Wellcome Collection, YW036862L

Nederlands + English
Door Jonet

Hersenchirurgie is van alle tijden, zo blijkt maar weer na een archeologische vondst in Israël. Daar is een 3.500 jaar oude schedel gevonden waar indertijd op is geopereerd. Vermoedelijk gaat het om de herseningreep trephination, aldus de archeologen die het skelet aan troffen. Het gaat om een vondst in een graf uit de Bronstijd in Tel Megiddo. De man is vermoedelijk binnen een paar uren of dagen na de operatie gestorven.

Snijden in schedel

De opgegraven resten komen uit de vijftiende eeuw voor Christus en zijn van twee broers die destijds in Israël leefden. Een van hen onderging een trephination, een soort schedeloperatie. Daarbij werd er een gat in het schedelbot gesneden. De schedel van de oudste broer heeft een vierkant gat van circa dertig millimeter op het voorhoofdsbeen. Trephination werd gebruikt om druk in de schedel te verlichten of voor de behandeling van epilepsie en sinusitis.

Oude vorm

“We hebben bewijs dat trephination al duizenden jaren deze universele, wijdverspreide vorm van chirurgie is,” aldus Rachel Kalisher van het Joukowsky Institute for Archaeology and the Ancient World. “Maar in het Midden-Oosten zien we het niet zo vaak. Er is slechts ongeveer een dozijn aan voorbeelden van trephination in deze regio. Ik hoop dat het toevoegen van meer voorbeelden ons inzicht in de medische zorg en de culturele dynamiek in oude steden in dit gebied zal verdiepen.”

Ziektes

Beide skeletten vertonen symptomen van langdurige ziektes. Dat de broers het zo lang hebben uitgehouden is mogelijk te verklaren omdat ze tot de elite moeten hebben behoord. Zodoende zouden ze zichzelf betere zorg hebben kunnen veroorloven dan hun gewone tijdgenoten. Uit DNA-onderzoek blijkt dat de twee broers zijn van elkaar.

Botafwijking

De jongste broer stierf volgens de wetenschappers in zijn puberjaren of als adolescent. Hoogstwaarschijnlijk is hij gestorven aan een besmettelijke ziekte als lepra of tuberculose. De oudere broer had een extra kies. Dat leidt mogelijk naar een genetische aandoening zoals cleidocraniale dysplasie. Dat is een botafwijking, waarbij vergroeiingen van bepaalde botten ontstaan of sommige botten, zoals het sleutelbeen, zelfs ontbreken.

Buitenaards

De onderzoekers kunnen echter niet zeggen waarom de oudere broer een hersenoperatie nodig had. Ongeacht van de reden voor zijn ingreep, stierf de man binnen een aantal uren of dagen erna. Er is namelijk geen botgenezing aan de schedel te zien, aldus de wetenschappers en archeologen. Al in Mesopotamië kwam trephination voor. Uit teksten van toen blijkt dat de operatie genezend zou zijn geweest voor ‘bovennatuurlijke of buitenaardse aandoeningen’.

*************************************

ENGLISH

By Jonet

Brain surgery is of all times, according to an archaeological find in Israel. A 3,500-year-old skull was found there that was operated on at the time. Presumably it involved the brain surgery trephination, according to archaeologists who found the skeleton. It was found in a Bronze Age tomb in Tel Megiddo. The man is believed to have died within hours or days of the operation.

Cutting into skull

The exhumed remains are from the 15th century B.C. and belong to two brothers who lived in Israel at the time. One of them underwent trephination, a type of skull surgery. This involved cutting a hole in the skull bone. The oldest brother’s skull has a square hole of about thirty millimeters on the frontal bone. Trephination was used to relieve pressure in the skull or to treat epilepsy and sinusitis.

Ancient form

“We have evidence that trephination has been this universal, widespread form of surgery for thousands of years,” said Rachel Kalisher of the Joukowsky Institute for Archaeology and the Ancient World. “But in the Middle East, we don’t see it very often. There are only about a dozen examples of trephination in this region. I hope that adding more examples will deepen our understanding of medical care and cultural dynamics in ancient cities in this area.”

Diseases

Both skeletons show symptoms of long-term disease. That the brothers lasted so long may be explained because they must have belonged to the elite. Thus, they would have been able to afford themselves better care than their ordinary contemporaries. DNA research shows that the two are brothers of each other.

Bone defect

According to the scientists, the youngest brother died in his adolescent or adolescent years. Most likely, he died of an infectious disease such as leprosy or tuberculosis. The older brother had an extra molar. That possibly leads to a genetic disorder such as cleidocranial dysplasia. That is a bone disorder in which certain bones become fused or some bones, such as the collarbone, are even missing.

Alien

However, researchers cannot say why the older brother needed brain surgery. Regardless of the reason for his surgery, the man died within hours or days afterward. In fact, no bone healing could be seen on the skull, according to the scientists and archaeologists. Trephination occurred as early as Mesopotamia. Texts from then indicate that the operation would have been curative for “supernatural or otherworldly conditions.