Nederlands + English
Nederlands:
De tragische ontruiming van de joods-psychiatrische inrichting ‘Het Apeldoornsche Bosch’ in Apeldoorn. ‘
Het Apeldoornsche Bosch’ was de grootste joodse inrichting in Nederland en tijdens de eerste oorlogsjaren leefden er bijna 1300 patiënten en 250 verpleegkundigen in relatieve rust. Na het gedwongen ontslag van het niet-joodse personeel kwamen (veelal jonge) joden uit het hele land naar de inrichting in Apeldoorn. Zij hoopten in deze ‘veilige haven’ te ontkomen aan gedwongen deportatie. Zonder enige ervaring of opleiding probeerden zij zo goed mogelijk voor de patiënten te zorgen.Eind 1942 nam de dreiging toe. Er waren signalen die duidden op een ontruiming van de inrichting en op 20 januari 1943 was er geen twijfel meer mogelijk. Veertig goederenwagons stonden klaar op het station van Apeldoorn voor het transport van patiënten en verplegers. Dilemma De verpleegkundigen stonden voor een moeilijk dilemma: bij de patiënten blijven en ze ondersteunen, of vluchten? Een deel van het personeel (circa 150 personen) en tachtig patiënten zagen kans te vluchten. Bijna 1300 patiënten, onder wie veel kinderen, en 50 verpleegkundigen werden onder erbarmelijke omstandigheden weggevoerd naar vernietigingskamp Auschwitz. Geen van hen is teruggekeerd. Van het overige weggevoerde personeel hebben waarschijnlijk slechts veertien mensen de kampen overleefd. Middenin de bossen van Apeldoorn staan nog enkele gebouwen van ‘Het Apeldoornsche Bosch’. Vanaf die plek praat presentator Margriet Vroomans in de uitzending met onder anderen Marjan Schwegman, directeur van het NIOD (Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie) en schrijfster Hanneke Oosterhof, over de tragedie van Apeldoorn. Bron: NOS
ENGLISH:
The tragic evacuation of the Jewish psychiatric institution ‘Het Apeldoornsche Bosch’ in Apeldoorn.
The Apeldoornsche Bosch was the largest Jewish institution in the Netherlands and during the first years of the war almost 1300 patients and 250 nurses lived there in relative peace. After the forced dismissal of the non-Jewish staff, (mostly young) Jews from all over the country came to the institution in Apeldoorn. They hoped to escape forced deportation in this ‘safe haven’. Without any experience or training, they tried to care for the patients as well as they could.At the end of 1942, the threat increased. There were signs of an evacuation of the institution and on January 20, 1943, there was no more doubt. Forty freight cars were ready at the station of Apeldoorn for the transport of patients and nurses. Dilemma The nurses were faced with a difficult dilemma: stay with the patients and support them, or flee? Some of the staff (about 150 people) and eighty patients managed to flee. Almost 1,300 patients, including many children, and 50 nurses were deported to the Auschwitz extermination camp under appalling conditions. None of them returned. Of the remaining deported personnel, probably only fourteen survived the camps. In the middle of the forests of Apeldoorn there are still some buildings of “Het Apeldoornsche Bosch”. From that spot presenter Margriet Vroomans talks in the broadcast with, among others, Marjan Schwegman, director of the NIOD (Netherlands Institute for War Documentation) and writer Hanneke Oosterhof about the Apeldoorn tragedy. Source: NOS Translated with www.DeepL.com/Translator (free version)